Luck- Sự ngẫu nhiên trong Game Design

LUCK- Sự ngẫu nhiên

Sự ngẫu nhiên trong game đã xuất hiện từ rất lâu. Từ cách xào các lá bài poker cho đến thẩy xí ngầu để tạo ra ngẫu nhiên trong cách chơi. Ngày nay, khi video game trở nên phổ biến cách yếu tố ngẫu nhiên được thêm vào game càng đa dạng phong phú hơn. Chúng ta hãy cũng phân tích sự ngẫu nhiên trong thiết kế video game nhé.

Các yếu tố của sự ngẫu nhiên:

Tập mẫu (Sample space): Là sự ngẫu nhiên sẽ có thể xuất hiện bao nhiêu kết quả. Ví dụ khi quay xí ngầu kết quả có thể là: 1,2,3,4,5 hoặc 6

Số lần thử (experiment): Số lần tạo ra sự ngẫu nhiên. Ví dụ quay xí ngầu 10 lần. 10 là số lần thử.

Biến cố (Event): Là một sự kiện diễn ra khi kết quả thử rời vào 1 giá trị trong Tập mẫu. Ví dụ quay xí ngầu cho đến khi được số 1 (quen hok, cờ cá ngựa á)

Xác suất của các tập con (probability): Xác xuất các tập con thường bằng nhau, tuy nhiên nhiều lúc người ta làm cho nó không bằng vì nhiều lý do. Ví dụ: 1 con xí ngầu 6 mặt, mặt có ghi số 6 bị đổi thành số 2 thì xác xuất của từng số 2 là 1/3 còn xác xuất của 1,3,4,5 là 1/6.

Khi làm game bạn chú ý đến các yếu tố trên để không làm cho người chơi cảm thấy bối rối.

Người chơi có thể cảm thấy bối rối khi:

1. Tập mẫu quá lớn nên xác suất có được quân cờ quá ít. Cảm thấy vô vọng.
2. Số lần thử quá ít nên kết quả của lần thử đó ảnh hướng quá lớn đến kết quả game.
3. Sự may mắn ảnh hưởng quá lớn so với kỹ năng của người chơi.

Trong video game, xác suất của các tập con đều bị đổi chứ không bằng nhau. Ví dụ: Trong Diablo, khi giết quái xác suất ra đồ thường sẽ nhiều hơn đồ hiếm rất nhiều.

Pre-luck và Post-luck:

Pre-luck và Post-luck là 2 khái niệm đơn giản nhưng rất quan trọng. Các bạn nên ghi nhớ phần này.

Pre-luck: Game cho bạn các quân cờ (quân bài) ngẫu nhiên. Bạn phải sử dụng những quân cờ được phát bởi game để đạt được kết quả tốt nhất. Ví dụ: Bài tiến lên người chơi được chia 13 lá, người chơi phải sử dụng quân bài của mình sao cho tốt nhất. Nếu bài xấu quá thì ráng giữ để khỏi xếp bét là được.

Post-luck: Bạn quyết định hành động trước khi kết quả được biết. Ví dụ trong bài poker, bạn quyết định đặt cược thêm tiền hoặc bỏ bài trước khi biết lá sẽ lật là quân nào. Lỡ đặt rồi mà xui quá không ra được con mình cần cũng chịu thôi chứ biết sao giờ.

Pre-luck mang tính chiến thuật cao hơn, người chơi sẽ kết hợp các quân bài của họ để có được kết quả tốt nhất. Với Pre-luck, thường thì càng về cuối game người chơi càng dễ tính toán được quân bài của đối phương.

Post-luck mang lại cao trào cảm xúc hơn Pre-luck. Với Post-luck, càng về cuối game thì càng hồi hộp thì không thể tính được quân cuối là quân gì.

Không nhất thiết phải dụng 1 loại pre-luck hay post-luck, có thể kết hợp cả 2. Ví dụ như bài phỏm (xem luật chơi): Người chơi được chia bài (pre-luck), có thể ăn lá bài của người khác hoặc rút bài (post-luck). Game có cả tính chiến thuật lẫn may mắn rất thú vị.

Cần rất cẩn thận khi sử dụng post-luck vì có thể gây bối rối cho người chơi. Người chơi bốc được lá bài không dùng được cảm thấy không vui tí nào. Vậy để giảm thiểu khả năng này có thể dùng các chiêu sau đây:

• Nhiều cách kết hợp với các quân bài khác: Đa số các kiểu chơi bài đều có rất nhiều cách kết hợp với nhau để thay đổi giá trị một quân bài. Ví dụ bài tiến lên, con 3 bích là nhỏ nhất nhưng nếu có thêm 3 con khác có thể chặt được heo. Tuyệt vời.
• Mỗi lá bài đều có giá trị với người chơi: Các quân lẻ trong bài tiến lên có thể dùng để giảnh quyền đi những combo lớn.
• Pre-luck trong post-luck: Ra một tập nhỏ các quân bài, người chơi được chọn 1 lá trong tập nhỏ đó. Việc chọn là bài sẽ thêm tính chiến thuật cho post luck. Game hearthstone có các lá bài có skill Discovery. Discovery sẽ random ra 3 quân bài (post-luck vì người chơi không biết ra quân gì). Sau đó người chơi chọn 1 (pre-luck vì được chọn trong tập có sẵn chứ không chọn ngẫu nhiên).

Người chơi được chọn 1 trong 3 lá phép thuật trong game Hearthstone

1. Tập mẫu của Post-luck nhỏ: Tham khả lá bài sau đây của game Hearthstone

Lá bài Animal Companion

Lá bài này sẽ tạo ra 1 trong 3 lá bài sau đây:

Các lá bài có thể tạo ra từ Animal Companion

Ví dụ bạn cần Huffer, và bạn có quân bài Animal Companion, vậy bạn có 33% xác suất ra được lá bài Huffer. 33% là xác suất lớn. Nếu không 2 quân bài kia cũng có tác dụng tương đối.

Kĩ năng để đối phó với số phận

Ngay từ khi sinh ra chúng ta đã đối mặt với xác suất. Bạn không được chọn gia đình mà mình sinh ra (Pre-luck), nhưng bạn có thể sử dụng hết những lợi thế có được để có được kết quả tốt nhất. Đôi khi, bạn sẽ gặp được vận may bất ngờ như trúng xổ số (post-luck), gặp được quí nhân phò trợ (post-luck), bạn phải tận dụng những cơ hội này để vươn lên. Vậy bạn cần phải có kĩ năng gì để đó phó với số phận. Nói cách khác, gamer có thể học được kĩ năng gì khi chơi game có tính chất may rủi.

1. Tăng số lần thử (experiment): Tăng số lần thử thì sẽ tăng xác suất ra được kết quả mong muốn. Ví dụ bạn trong ngành công nghiệp game, đây là một ngành công nghiệp đầy may rủi. Để tăng khả năng thành công, một điều đơn giản bạn có thể làm là làm thật nhiều game. Rất đơn giản, ít người hiểu, vì nó quá đơn giản.
2. Tự tạo cho mình một bảng xác suất các kết quả: Có được thông tin về xác suất của các kết quả sẽ giúp bạn quyết định chính xác hơn. Để có thông tin này bạn phải chơi nhiều lên.
3. Dựa vào dữ kiện quá khứ: Nếu bạn đã từng có được kết quả mong muốn bằng một cách nào đó thì hãy sử dụng lại cách đó. Xác suất cao là nó sẽ thành công một lần nữa.
4. Giảm bớt các kết quả trong tập mẫu: Có vẻ khó, vì game đã vậy rồi sao hạn chế. Nhưng lý thuyết là vậy, tập mẫu ít thì sẽ dễ đoán hơn. Ví dụ: Trò tiến lên, càng chơi về sau tập mẫu càng ít. Người chơi sẽ dễ đoán được bài của đối phương.
5. Tự tạo cho mình tập mẫu có cơ hội thắng cao: Điển hình là thể loại deck-building như Hearthstone. Bạn được thiết kế bộ bài của mình, bạn hiểu về cách kết hợp chúng với nhau và xác suất ra lá bài cần thiết. Trong cuộc sống thì kết giao với bạn bè có kĩ năng phù hợp để kết hợp với mình nhé.
6. Cân nhắc đầu tư ít hơn khi ra trường hợp xấu: Nếu bạn xui thì bạn có thể đầu tư ít hơn để có thể hạn chế rủi ro.

Xác suất trong âm nhạc:

Thật ra là mục giải trí trong bài viết này. Để các bạn thư giãn sao một bài viết về toán học hack não.

Một bài hát trong film Mama Mia nói về bài bạc, xác suất và những đau khổ trong tình yêu.

Đoạn mình thích nhất là:

I’ve played all my cards
And that’s what you’ve done too
Nothing more to say
No more ace to play

The winner takes it all
The loser’s standing small
Beside the victory
That’s her destiny

Rõ ràng là player này đang rất bức xúc khi bị thua và đổ lỗi cho số phận. Ha ha.